APOCALYPTO ปิดตำนานอารยชน

เมล กิ๊บสัน กล่าวว่าภาพยนตร์ Apocalypto ที่กำลังฉายอยู่ในอเมริกาในเดือนธันวาคม 2549 นี้ เป็นเรื่องราวของอาณาจักรมายาที่กำลังล่มสลาย ซึ่งเป็นเรื่องเหตุการณ์สมมุติ ปัจจุบันวัฒนธรรมของชาวมายาพบเห็นได้ในประเทศเม็กซิโก กัวเตมาลา เบลิซ และฮอนดูรัส วัฒนธรรมมายาล่มสลายไปเมื่อประมาณคริสต์ศตวรรษที่ 8



หลักฐานทางโบราณคดีชี้ว่ามีปัจจัยหลายอย่างที่ทำให้อาณาจักรมายาล่มสลาย เช่น สงคราม เศรษฐกิจตกต่ำ สภาวะแห้งแล้งและโรคภัยไข้เจ็บ ก่อนที่อาณาจักรมายาจะล่มสลาย ชาวมายาปกครองดินแดนกว้างขว้างและเจริญรุ่งเรืองในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 3 ถึง 8 แต่ในภาพยนตร์ของเมล กิ๊บสันมิได้ระบุช่วงเวลาที่แน่นอน


ผู้เชี่ยวชาญด้านวัฒนธรรมมายา คือ สเตฟาน เลิฟเกร็น และ แซ็คคารี รูบี้ จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย กล่าวว่าในภาพยนตร์ Apocalypto มีตัวละครหลักชื่อจากัว ปาว อาศัยอยู่ในหมู่บ้านกลางป่าดงดิบ ยังชีพด้วยการล่าสัตว์ แต่ในความเป็นจริงวัฒนธรรมมายาเป็นวัฒนธรรมเกษตรกรรม การล่าสัตว์ป่ามีเพียงเล็กน้อย

นอกจากนั้น ชาวมายายังอาศัยอยู่ในเขตเมือง ปลูกบ้านเรือนด้วยหิน มิได้อาศัยอยู่ในป่าเหมือนในภาพยนตร์ ชาวมายารู้จักการปลุกพืชสวนครัวหลายชนิด และมีการเลี้ยงสัตว์ ในภาพศิลปะของมายาจะพบว่าผู้หญิงจะมีการแต่งกายด้วยชุด huipiles ใช้ปกปิดเต้านม มีการใช้ภาชนะที่ทำจากเซรามิค

ไม่มีหลักฐานว่าผู้หญิงและผู้ชายจะถูกจับเป็นทาส และถูกนำไปบูชายัญ ถึงแม้จะมีสงครามและมีการจับเชลยศึกก็ตาม ตัวละครชื่อจากัวและทาสในภาพยนตร์เรื่องนี้จะถูกนำตัวเข้ามาในเมืองซึ่งไม่ เคยมีชื่อในประวัติศาสตร์

ในช่วงที่อาณาจักรมายารุ่งเรือง ชุมชนเมืองจะมีขนาด10-12 กิโลเมตร ชาวมายาจะปกครองพลเมืองจากอำนาจส่วนกลาง ชนชั้นปกครองหรือกษัตริย์จะมีสมบัติและของมีค่า เช่น หยก กษัตริย์จะสวมเซรามิคที่ระบายสีเป็นสัญลักษณ์ของความมั่งคั่ง หยกเป็นสัญลักษณ์ของอำนาจและความร่ำรวย ชาวบ้านจะครอบครองหยกมิได้ อารยธรรมมายามีความน่าประทับใจหลายประการ เช่น มีตัวอักษร สถาปัตยกรรม และระบบการเมือง

แต่อายุขัยของชาวมายาค่อนข้างสั้น และมีปัญหาด้านสุขภาพ ในช่วงที่วัฒนธรรมมายากำลังตกต่ำ สภาพบ้านเรือนค่อนข้างทรุดโทรม ดังนั้นภาพยนตร์เรื่อง Apocalypto ก็ต้องแสดงสภาพเมืองที่ทรุดโทรมให้เห็น

ตัวละครชื่อจากัวที่ถูกนำตัวไปบูชายัญบนแท่งหิน ลักษณะการบูชายัญเช่นนี้อาจพบได้ในเขตเม็กซิโกตอนกลางซึ่งเป็นธรรมเนียมของ ชาวเอซเท็ก ผู้ที่ถูกบูชายัญจะถูกผ่าตรงหน้าอกและควักหัวใจ การบูชายัญลักษณะนี้มิใช่ธรรมเนียมของชาวมายา แต่ชาวเอซเท็กจะบูชายัญด้วยคนจำนวนมาก แต่ไม่มีหลักฐานที่บอกว่าชาวมายาจะบูชายัญด้วยวิธีเดียวกับชาวเอซเต็ก

หลักฐานทางโบราณคดีบอกให้รู้ว่าการบูชายัญเป็นเรื่องส่วนตัว และทาสก็เป็นสมบัติส่วนบุคคล
หลังจากที่ทาสถูกฆ่าตาย กระดูกจะกลายเป็นสมบัติของเจ้าของทาส การบูชายัญของชาวมายารู้จักในนามการบูชายัญตัวเอง หรือการหลั่งเลือด หมายถึงผู้ชายจะแทงองคชาตของตัวเอง ส่วนผู้หญิงจะใช้เชือกมัดลิ้นตัวเองเพื่อให้เลือดไหล เลือดดังกล่าวนี้จะนำไปบูชาผีบรรพบุรุษหรือใช้ในพิธีกรรมต่างๆ

ภาพยนตร์เรื่องนี้บอกให้รู้ว่าชาวมายาชอบทรมานทาสและนักโทษ แต่นักโทษที่ชาวมายาต้องการจะเป็นผู้นำที่ถูกจับซึ่งอยู่ฝ่ายตรงข้าม การทรมานนักโทษประเภทนี้จะหมายถึงการการมีอำนาจเหนือกว่าศัตรู เป็นการได้ครอบครองทรัพย์และของมีค่าของศัตรู ชาวมายาไม่ต้องการทำให้ทาสเจ็บป่วยแต่ต้องการทำลายอำนาจของศัตรู โดยการฉีกเล็บ ตัดอวัยวะเพศ ผ่าเต้านม หรือปล่อยให้อดตาย

ในภาพยนตร์จะมีกษัตริย์ออกมายืนอยู่กับองครักษ์เพื่อดูการบูชายัญ แต่ในพิธีกรรมของชาวมายาจะมีเพียงกาตริย์ผู้เดียวเท่านั้นที่เป็นศูนย์กลาง เพราะชาวมายาเชื่อว่ากษัตริย์คือผู้ที่ติดต่อกับวิญญาณและเทพเจ้า
จากบันทึกของชาวมายาพบว่าชาวมายารู้จักสุริยุปราคา ปฏิทินของมายาคาดคะเนว่าวันที่สิ้นโลกคือปี 2010 และเชื่อว่าโลกจะแตกสลาย แต่ตามคติของชาวมายามิได้บอกว่าวันสิ้นโลกคือวันที่สิ้นอารยธรรมของมายา

ในภาพยนตร์บ่งชี้ว่าวัฒนธรรมมายากำลังล่มสลาย แต่มีเหตุผลหลายอย่างที่ทำให้ล่มสลาย เช่น ป่าเสื่อมโทรม ชาวมายามีการใช้ที่ดินอย่างเข้มข้น และทำให้อาหารมีน้อยลง ในเวลาเดียวกัน จำนวนประชากรเพิ่มมากขึ้นแต่อาหารมีไม่เพียงพอ รวมทั้งมีสงครามหลายครั้ง ถึงแม้ชาวมายาจะมีปัญหาแต่วัฒนธรรมของมายาก็ไม่หายไป

ในข้อมูลทางประวัติศาสตร์ การมาถึงของชาวสเปนก่อให้เกิดปัญหา ภาพยนตร์เรื่องนี้สรุปว่าการมาถึงของชาวสเปนทำให้อารยธรรมของมายาจบสิ้น แต่ในความจริงชาวสเปนมาถึงดินแดนแถบนี้หลังจากที่อารยธรรมของมายาสิ้นสลายไป ก่อนหน้านั้น




http://www.mediafire.com/?sharekey=38e09387c45712a41bee9a6e9edd9c7618194f37318c08c7a4648785df63f216